گیاهان نیز همانند انسانها نیازهای غذایی مخصوص به خود دارند که شناسایی و بررسی یک یک این عناصر علم تغذیه گیاه (Plant Nutrition) را ایجاد نموده است. در حالت کلی در بیشتر کتب حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاهان به ۱۶ عنصر غذایی ضروری اشاره گردیده و نیز در برخی از ۵ عنصر دیگر نیز نام برده شده است.
به طور معمول نام ۲۱ عنصر در ارتباط با نیاز گیاه به عنصر غذایی برده می شود.
دستهبندی عناصر غذایی:
- عناصر غذایی ضروری کممصرف (Micro elements or Micro nutrients)
- عناصر غذایی ضروری پرمصرف(Macro elements or Macro nutrients)
- عناصر غذایی مفید (Beneficial elements)
عناصر غذایی ضروری کم مصرف
عناصری هستند که به مقدار کمتری مورد نیاز گیاه هستند. این عناصر شامل آهن (Fe)، منگنز (Mn)، روی (Zn)، بر(B)، مس (Cu)، مولیبدن (Mo)، کلر (Cl) هستند.
عناصر غذایی ضروری پرمصرف
این عناصر به مقدار زیاد مورد نیاز گیاهان هستند و شامل ازت (Na)، فسفر (P)، پتاسیم (K)، گوگرد (S)، کلسیم (Ca)، منیزیم (Mg) میباشند.
سه عنصر کربن (C)، اکسیژن (O) و هیدروژن (H) از طریق آب و هوا تأمین میشوند حال آنکه بقیه عناصر به وسیله خاک برای گیاه فراهم و آماده می گردند.
عناصر غذایی مفید
ضروری بودن پنج عنصر دیگر یعنی سدیم (Na)، وانادیم (V)، سیلیسیم (Si)، آلومینیوم (Al)، کبالت (Co) مورد تردید است. سه عنصر سدیم، سیلیسیم و وانادیم در تمام گیاهان یافت میشوند و با افزایش آنها به محیط کشت گیاه گاه ولی نه همیشه، نتایج مطلوبی در نمو گیاه مشاهده شده است از این رو این عناصر را عناصر مفید (Beneficial elements) نامگذاری کردهاند.
توجه داشته باشید که تقسیمبندی صرفاً بر اساس مقدار نیاز گیاه به این عناصر میباشند ولی از نظر اهمیت هم عناصر پر مصرف و هم عناصر کم مصرف برای گیاه به یک اندازه اهمیت دارند.
افزودن هر یک از این عناصر به خاک به صورت کوددهی نباید بیش از حد مجاز باشد و باید ابتدا آزمون خاک و آزمون گیاه انجام گیرد و سپس در صورت کمبود به خاک اضافه کنیم. اینکه عناصر غذایی ضروری یا حتی واژه غذایی به کار برده میشود به معنی این نیست که لزوماً باید هر ساله چندین بار کوددهی انجام دهیم.
در آینده هر یک از این عناصر از نظر نقش، نحوه جذب، علائم و نشانه کمبود و بیشبود و … این عناصر در سایت دو خاکی بررسی خواهد شد.
سلام و خسته نباشید خدمت شما متنتون اشتباه علمی داره برای اینکه کربن اکسیژن و هیدروژن رو جزو عناصر کم مصرف آوردید در صورتی که این سه عنصر ۹۵% بایومس گیاه رو تشکیل میدن اصلاح بشه لطفا.
سلام بله هنگام نوشتن اشتباهی رخ داده بود اصلاح شد
ممنون از دقت نظر شما